اهمیت یادگیری تئوری موسیقی | 5 دلیل آموزش تئوری موسیقی

در ابتدای بیان اهمیت یادگیری تئوری موسیقی، شاید تصور کنید تئوری این رشته یکسری قوانین خشک و دست و پا گیر یا بسیار سخت باشد که ندانستن آن مشکلی برای هنرجو در روند یادگیری ساز بوجود نیاورد ولی باید بگوییم که یادگیری تئوری موسیقی از اهمیت بالایی برخوردار است و موجب درک عمیق تر و حرفه ای تر موسیقی توسط هنرجو می شود.

تئوری موسیقی مانند یک نقشه راه است که از اشتباهات رایج ما در طول مسیر یادگیری موسیقی جلوگیری می کند، در زیر به بررسی اینکه چرا دانستن تئوری موسیقی برای هر فردی که در حوزه موسیقی فعالیت می‌کند، ضروری است آورده شده است.

ضرورت یادگیری تئوری موسیقی:

یکی از علل انکار یادگیری موسیقی توسط هنرجویان، سخت بودن آن است، بسیاری از هنرجویان موسیقی ترجیح میدهند تنها به ساز زدن بپردازند ولی باید به این دسته افراد گفت که اهمیت یادگیری تئوری موسیقی زمانی مشخص می شود که شما بخواهید خلاقیت از خود به خرج دهید، برای بهتر مشخص شدن موضوع در زیر به طور جداگانه به بررسی تمامی موارد در اهمیت یادگیری تئوری موسیقی می پردازیم.

1.درک بهتر از ساختار موسیقی:

تمامی ما وقتی به موسیقی گوش می دهیم، گاهی یک قطعه برایمان خوشایند تر از سایر قطعات به نظر می رسد و شاید در صورتی که نوازنده باشیم به دنبال کشف الگوهای مشابه برای خلق قطعات جدید باشیم و یا در پی آنالیز قطعه برآئیم.

با مراجعه به کتاب تئوری موسیقی می توانیم به کشف چگونگی ترکیب نت ها، آکوردها، گام ها و ریتم ها بپردازیم و به اهمیت یادگیری تئوری موسیقی برای درک بهتر از ساختار موسیقی پی ببریم.

شناخت بهتر نت ها و ریتم ها:

در صورت یادگیری تئوری موسیقی عمل نت خوانی و نت نویسی براحتی و با سرعت بیشتری صورت می گیرد شما با آموزش نت های موسیقی و انواع ریتم در موسیقی که بخش هایی از تئوری موسیقی می باشند براحتی قطعات پیچیده ارکسترال را درک کرده و با گروه اجرای هماهنگ تری خواهید داشت.

شناخت بهتر دینامیک و آرتیکولاسیون:

دینامیک (Dynamics) و آرتیکولاسیون (Articulation) دو مبحث مهم و اساسی در اجرای موسیقی هستند که به نوازندگان و خوانندگان کمک می‌کنند احساس و بیان موسیقایی را بهتر به مخاطب منتقل کنند.

مثلا علامت PP در هر کجایی که دیدید نشانه پیانیسیمو و به معنی خیلی آرام می باشد، و علامت Accent یا آکسان به معنی تاکید می باشد و روی هر نتی قرار گیرد یعنی آن نت را با شدت بیشتری بنوازید.

اجرای راحتتر قطعات:

اهمیت یادگیری تئوری موسیقی در اجرای راحتتر قطعات نیز مشهود است، اجرای راحت یک قطعه جدید در موسیقی منوط به، شناخت گام ها، آکوردها و الگوهای هارمونیک می باشد، در اینصورت به جای خواندن تک تک نت ها ساختار کلی قطعه را درک کرده و با سرعت بیشتری به اجرای آن می پردازیم.

2.تسلط بر آهنگسازی و بداهه پردازی:

اهمیت یادگیری تئوری موسیقی برای یک آهنگساز بسیار ضروری می باشد، چرا که باید هارمونی‌ها، مدولاسیون‌ها و ریتم‌های متنوعی را جهت آهنگسازی به کار ببرد تا بتواند آثار جذاب‌ تری خلق کند، بدون دانش تئوری موسیقی آهنگسازی ممکن است به روش آزمون و خطا محدود شود.

همچنین در مبحث بداهه پردازی چه در موسیقی ایرانی و چه در موسیقی کلاسیک جهانی بداهه پردازی علاوه بر تجربه بالا در نوازندگی، از سطح دانش تئوری بالایی نیز باید برخوردار بود.

3.افزایش سرعت در یادگیری قطعات جدید:

در یک اجرای گروهی یا ارکسترال، آشنایی با تئوری موسیقی باعث می‌شود نوازندگان هماهنگ‌تر باشند، جایگاه خود را در ساختار کلی قطعه بهتر درک کنند و به‌طور مؤثرتری با دیگر نوازندگان ارتباط برقرار کنند.

4.همکاری در اجراهای گروهی و ارکسترال:

هماهنگی و ارتباط بین اعضاء یک گروه از مهمترین نکات در اجراهای ارکسترال می باشد و اهمیت یادگیری تئوری موسیقی به سبب برقراری ارتباط و هماهنگی هر چه بیشتر بین اعضاء گروه می باشد.

همانطور که می دانید زبان موسیقی یک زبان جهانی است که دانستن تئوری موسیقی موجب تسلط بیشتر بر روی این زبان می شود، و اعتماد به نفس نوازنده را در حین اجرا بالا می برد، در زیر به بررسی دو مورد مهم در صورت دانستن تئوری موسیقی در اجرای گروهی و ارکسترال می پردازیم.

ارتباط بهتر با رهبر ارکستر:

رهبر ارکستر بوسیله دست و حرکات خاص که در مبحثی جدا به آن خواهیم پرداخت، مفهوم قطعه را منتقل می کند که هر حرکتی معنی و مفهوم خاص خود را دارد که بدون دانش موسیقی نمی توان این علائم را درک و تفسیر کرد و بر همین اساس اهمیت یادگیری تئوری موسیقی بار دیگر در اینجا مشهود می شود.

شناخت نقش هر ساز در ارکستر:

با داشتن اطلاعات تئوری موسیقی کافی هر نوازنده می تواند در ارکستر نقش ساز خود را در هر بخش از قطعه بداند، مثلا ملودی اصلی را می زند یا همراهی هامونیک دارد و موارد دیگر.

5.جلوگیری از اشتباهات رایج:

برای جلوگیری از اشتباهات رایج در موسیقی توصیه می کنیم به آموختن تئوری موسیقی بپردازید، دانش تئوری موسیقی نه تنها به ما کمک می کند تا اصول درست را یاد بگیریم بلکه از رخداد اشتباهات رایج و مصطلح در موسیقی جلوگیری می کند، از جمله این مشکلات عبارتند از:

• جلوگیری از خواندن ها و نواختن های نادرست
• رفع مشکلات مدلاسیون و تغییر گام
• اصلاح خطاهای ریتمی
• اصلاح اشتباهات در اجرای دینامیک و آرتیکولاسیون

آیا بدون یادگیری تئوری موسیقی می توان موزیسین شد:

تا اینجا به بیان اهمیت یادگیری تئوری موسیقی پرداختیم، حال سوال این است که آیا بدون یادگیری تئوری می توان موزیسین شد؟ جواب مثبت است، البته بدون تئوری موسیقی نیز می توان موزیسن شد ولی معایبی را به همراه دارد که در زیر شرح می دهیم.

معایب یادگیری موسیقی بدون تئوری:

1. ناتوانی در درک و ساختار موسیقی
2. محدود شدن به تقلید
3. برقرای ارتباط با دیگر موزیسین ها سخت می شود
4. قرار گرفتن در یک سبک خاص از موسیقی
5. یادگیری به روش های غیر رسمی و علمی

مزایای یادگیری موسیقی بدون تئوری:

1. شروع سریع و بدون پیچیدگی
2. داشتن گوش موسیقی قوی
3. کاهش اضطراب و درگیری ذهنی
4. آزادی بیشتر در خلاقیت